PDF Basket
Programy reagowania na zapotrzebowanie (ang. demand response, DR) są innowacyjnym rozwiązaniem związanym ze zużyciem energii w Europie. Dzięki zachęcaniu konsumentów do redukcji zużycia energii, zwłaszcza w godzinach szczytu, można obniżyć ceny i emisje, jednocześnie dając mieszkańcom Europy do rąk narzędzia pozwalające na odgrywanie bardziej aktywnej roli na rynku energii.
Dotychczas jednak tego rodzaju programy nie zyskały szczególnej popularności w państwach członkowskich UE. Wynika to częściowo z istniejących przepisów i regulacji, które wymagają aktualizacji w celu uwzględnienia mechanizmów zarządzania popytem, w tym systemów reagowania na zapotrzebowanie. Odbiorcy przemysłowi od kilkudziesięciu lat mogą cieszyć się stabilnymi przepisami dotyczącymi tego zagadnienia, jednak nie można powiedzieć tego samego o mieszkańcach budynków mieszkalnych i użytkownikach budynków usługowych.
W ramach finansowanego ze środków UE projektu DRIMPAC powstały nowe ramy ułatwiające wdrażanie systemów DR w całej Unii. Ich celem jest umożliwienie konsumentom i dostawcom energii korzystania z potencjału takich programów i zwrócenie uwagi na płynące z nich korzyści.
„Powinniśmy zwiększać świadomość społeczną i prowadzić więcej szkoleń dla użytkowników końcowych, aby umożliwić im aktywne zaangażowanie się w proces transformacji energetycznej”, wyjaśnia Paschalis Gkaidatzis, pracownik naukowy Instytutu Technologii Informacyjnych w Grecji i kierownik projektu DRIMPAC. „Gdyby udało się to zrealizować, możliwe stałoby się efektywniejsze zarządzanie sektorem budowlanym, którego potencjał energetyczny pozostaje niewykorzystany”, dodaje badacz.
Popularyzacja systemów reagowania na zapotrzebowanie pomoże w zarządzaniu zużyciem energii w Europie w bardziej elastyczny sposób, poprzez ograniczenie zużycia energii w godzinach szczytu, zwłaszcza tej otrzymywanej z paliw kopalnych, co przyczyni się do redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii. Dodatkową korzyścią będzie większa niezależność energetyczna Starego Kontynentu.
Nowe ramy operacyjne
W ramach projektu DRIMPAC powstały zintegrowane ramy dotyczące systemów reagowania na zapotrzebowanie, w tym stosowne oprogramowanie oraz urządzenia. Naukowcy zaangażowani w projekt DRIMPAC opracowali szereg rozwiązań programowych i narzędzi, które mogą zostać włączone do istniejących systemów zarządzania energią w budynkach.
System gromadzi niezbędne dane, w tym informacje dotyczące zużycia i wytwarzania energii, warunków panujących w pomieszczeniach, które obejmują temperaturę, wilgotność i obecność mieszkańców, a także warunków panujących na zewnątrz. Technologie oparte na sztucznej inteligencji wyodrębniają następnie informacje na temat komfortu cieplnego we wnętrzach.
„Dzięki temu można obliczyć elastyczność energetyczną budynku, czyli ilość energii zużywanej w danym momencie w porównaniu z potencjalnym zapotrzebowaniem na energię”, wyjaśnia Gkaidatzis.
Partnerzy projektu DRIMPAC opracowali nowe komponenty oprogramowania i narzędzia, które zostały połączone w ramach końcowych etapów programu.
Zarządzanie przepływem energii
Rozwiązanie DRIMPAC przyda się w szczególności operatorom systemów dystrybucyjnych (OSD) – podmiotom odpowiedzialnym za dystrybucję energii oraz zarządzanie jej dostawami do odbiorców.
Operatorzy będą mogli wykorzystywać oprogramowanie w celu przesyłania informacji do dostawców mediów, aby w ten sposób informować ich o problemach dotyczących przeciążeń i na przykład zażądać ograniczenia przepływu energii.
Takie rozwiązanie może również umożliwić obniżenie ogólnych cen energii poprzez obniżenie zapotrzebowania w godzinach szczytu, gdy wytwarzanie jest najdroższe. Przyczyni się to do poprawy stabilności sieci, szczególnie w przypadku niespodziewanych zdarzeń, w tym awarii linii energetycznych i systemów przesyłowych.
„Programy reagowania na zapotrzebowanie mogą przełożyć się na znaczące ograniczenie zużycia energii w sytuacjach, które tego wymagają, co umożliwi OSD skuteczniejsze reagowanie na awarie i unikanie dłuższych przerw w dostawach energii”, mówi Gkaidatzis.
Programy pilotażowe i dalszy rozwój
Zespół projektu DRIMPAC przetestował swoje rozwiązanie w czterech miejscach w Europie – na Cyprze, we Francji, w Niemczech i Hiszpanii, czyli czterech miejscach charakteryzujących się zróżnicowanymi warunkami klimatycznymi.
W programach pilotażowych udało im się osiągnąć imponujące wyniki. „Udało nam się obniżyć koszty energii i emisje nawet o 50 %, jednocześnie zmniejszając obciążenie szczytowe o 55 %”, mówi Gkaidatzis.
W projekcie DRIMPAC wzięło udział wielu partnerów – każdy z nich zamierza wykorzystać jego rezultaty i osiągnięcia w wyjątkowe sposoby. Spółka Siemens, która była jednym z partnerów projektu, wykorzystała już nowy system w ramach testów oraz badań jednego z własnych produktów wykorzystywanych w celu zarządzania energią.
W szerszym ujęciu, wyniki projektu mogą pomóc w zwiększaniu udziału odnawialnych źródeł energii w europejskim koszyku energetycznym, przyczyniając się do realizacji założeń Europejskiego Zielonego Ładu.
Jak podsumowuje Gkaidatzis, opracowane w ramach projektu rozwiązania pozwolą na zbudowanie bardziej zrównoważonego systemu cenowego dla dostawców usług energetycznych i zwiększą świadomość konsumentów, przyczyniając się w ten sposób do łagodzenia skutków zmiany klimatu.