PDF Basket
Rzemiosła tradycyjne są kluczowym elementem dziedzictwa kulturowego, obejmującym wspólną historię artefaktów, narzędzi, materiałów i sztuki rzemieślniczej. Rzemiosła te zostały uznane przez UNESCO za rodzaj dziedzictwa niematerialnego, obejmującego wiedzę, umiejętności oraz tradycję i tożsamość obecnych i przeszłych społeczności. Pomimo ich ważnego znaczenia dla kultury niektóre rzemiosła tradycyjne są zagrożone wymarciem. Wiele z nich nie jest już praktykowanych lub są praktykowane w odizolowanych rejonach geograficznych, a związana z nimi wiedza przestaje być przekazywana z pokolenia na pokolenie.
Finansowany przez UE projekt Mingei miał na celu zachowanie rzemiosł tradycyjnych i ich historii kulturowej poprzez digitalizację rzemiosła i procesów twórczych. Aby tego dokonać, badacze uczestniczący w projekcie Mingei stworzyli szereg zasobów cyfrowych, uwzględniając aspekty historyczne każdego z artefaktów.
„Opracowaliśmy protokół do rejestrowania powstawania rzemiosła i jego semantyki oraz umożliwiliśmy reprezentowanie społecznych, historycznych i ekonomicznych aspektów rzemiosła poprzez narracje”, wyjaśnia Xenophon Zabulis, dyrektor badań w Instytucie Informatyki, Fundacji Badań i Technologii w Grecji i koordynator projektu Mingei.
Jak zachować rzemiosła tradycyjne
Zespół dokonał trójwymiarowej rejestracji tworzonych wyrobów rzemieślniczych, a następnie przeprowadził digitalizację samych narzędzi w 3D. Projekt zakładał stworzenie bazy wiedzy, w której można by przechowywać wszystkie informacje praktyczne i kulturowe każdego rzemiosła – i połączyć je z informacjami antropologicznymi.
Na przykład: w przypadku tkania jedwabiu, rzemiosła posiadającego bogatą tradycję w całej Europie, zespół Mingei stworzył kolekcję kuratorskich narracji historycznych z miasta Krefeld w Niemczech. Połączono ją z interaktywną osią czasu dotyczącą obróbki jedwabiu w regionie, cyfrowymi reprezentacjami tkanin, trójwymiarowymi rekonstrukcjami i lekcjami o tkactwie.
Z kolei szklarstwo zostało udokumentowane w serii trójwymiarowych rekonstrukcji, historycznych narracji, a nawet filmów instruktażowych z wykorzystaniem rzeczywistości mieszanej.
„Uważamy, że najlepszym sposobem na zachowanie rzemiosła jest kontynuowanie jego praktykowania”, dodaje Zabulis. Zgodnie z tym założeniem projekt Mingei skupił się również na organizowaniu wydarzeń mających na celu edukowanie społeczeństwa na temat różnych technik.
Tworzenie internetowego repozytorium chroniącego rzemiosło w formie cyfrowej
„W celu cyfrowej ochrony tego dziedzictwa stworzyliśmy platformę internetową, na której dostępne są wszystkie treści – nie tylko zdigitalizowane dzieła, ale także reprezentacje semantyczne”, mówi Zabulis.
Platforma jest ogólnodostępna i może być wykorzystana w kolejnych projektach badawczych. Znajdują się na niej strony internetowe poświęcone rzemiosłu, a także prezentacje audio i wizualne. Niektóre z nich zostały przetłumaczone na język migowy.
W ramach kolejnego finansowanego przez UE projektu Craeft, platforma Mingei zostanie wykorzystana do zbadania pewnych poznawczych aspektów kreatywności, sposobu, w jaki powstaje projekt, oraz planu, jaki realizują twórcy. „Chcemy wychwycić aspekty, które tkwią głównie w ludzkim umyśle”, wyjaśnia Zabulis.
Turystyka kulturalna
Naukowcy planują wykorzystać w reprezentacjach haptyczne informacje zwrotne: co pozwoliło na włączenie wrażeń dotykowych do metod nauczania.
„Dzięki temu można także prowadzić szkolenia na odległość”, zauważa Zabulis. Mogłoby to pomóc w rozpowszechnianiu konkretnych rzemiosł, w odniesieniu do których jest tylko kilku ekspertów, rozproszonych po całym kontynencie. Kontynuacja prac przeprowadzonych w ramach projektu Mingei przyczyni się również do rozwoju turystyki kulturalnej w Europie.
W ramach nowych warsztatów odbędą się prezentacje doświadczalne, podczas których turyści będą mogli spróbować swoich sił w rzemiośle. Efektem ubocznym może być także wyszkolenie nowych rzemieślników, co przyczyni się do zachowania praktyk dla przyszłych pokoleń.