PDF Basket
Projekt FunGlass może posłużyć jako doskonały przykład współpracy w zakresie badań naukowych i innowacji, którą umożliwił program ramowy „Horyzont 2020”. Głównym obszarem zainteresowania jego uczestników było opracowanie nowych materiałów szklanych i ceramicznych, a także innych zaawansowanych technologii kluczowych z punktu widzenia zielonej transformacji. Czas pokazał jednak, że jego skutki są znacznie bardziej dalekosiężne.
„Okazuje się, że doskonałość naukowa bywa zaraźliwa”, zauważa Dušan Galusek, koordynator projektu z ramienia Uniwersytetu Trenczyńskiego Alexandra Dubčeka. „Projekt FunGlass umożliwił nam pokazanie, w jaki sposób czołowi europejscy partnerzy mogą przekazać swoją wiedzę młodemu, aspirującemu instytutowi, umożliwiając mu osiągnięcie doskonałości badawczej”.
We współpracy z partnerami z Niemiec, Włoch i Hiszpanii, w ramach projektu FunGlass powstały cztery nowe wydziały badawcze, a ośrodek zatrudnił blisko 100 wysoko wykwalifikowanych pracowników z 20 krajów. Głównym celem przyświecającym wszystkim uczestnikom był rozwój nowej wiedzy, czemu towarzyszyło projektowanie nowych materiałów wykorzystywanych w procesach fotokatalizy, topienia szkła przy użyciu wodoru, wytwarzania implantów kompozytowych, zwalczania bakterii, przetwarzania odpadów szklanych i produkcji powłok zapobiegających korozji.
Transformacja instytucji i rozwój badań
Kluczowym założeniem projektu było umożliwienie współpracy między instytucjami cieszącymi się ugruntowaną pozycją oraz renomą i nowych, rozwijających się instytucji. Zastosowanie takiego podejścia umożliwiło przekazywanie wiedzy oraz najlepszych praktyk, przyczyniając się do zrównoważonego rozwoju i przekładając się na korzyści dla wspólnej przestrzeni europejskiej.
W ramach projektu FunGlass Komisja Europejska przekazała kwotę 10 milionów euro, dzięki której zrealizowano projekt rozbudowy obiektu i infrastruktury badawczej w Trenczynie. W rezultacie powstał Ośrodek Badań nad Szkłem Funkcjonalnym i Funkcjonalizowanym Powierzchniowo. Inwestycje przełożyły się wydatnie na aktywność naukową ośrodka, który wydaje obecnie przeszło 50 publikacji rocznie, prowadzi konkursy na granty obejmujące 30 krajowych i 9 międzynarodowych projektów badawczych, a także składa zgłoszenia patentowe - dotychczas było ich już kilka.
W celu utrzymania innowacyjności, projekt koncentrował się również na edukacji i rozwoju instytucji. Działania te obejmowały szkolenia i wymiany kadr we współpracy z prestiżowymi uczelniami w całej Europie, a także kompleksowy program rozwoju dla badaczy i studentów, w którym wzięło udział 345 osób. Program ten zakłada współpracę w ramach podwójnych przewodów doktorskich z szeregiem instytucji. Na liście znalazły się ośrodki FAU Erlangen-Nürnberg i Uniwersytet w Jenie (Niemcy), Uniwersytet w Padwie (Włochy), Hiszpańska Narodowa Rada Badań Naukowych i Politechnika w Brnie (Czechy).
Współpraca i inicjatywy międzysektorowe
Biorąc pod uwagę, że sukces projektu opiera się na współpracy, nikogo nie powinien dziwić fakt, że w ramach inicjatywy FunGlass udało się nawiązać 24 nowe partnerstwa z podmiotami przemysłowymi i pozyskać liczne zamówienia na badania.
Uznanie dla osiągnięć projektu pokazują nagrody i nominacje otrzymane przez zespół. Dušan Galusek otrzymał w 2020 roku tytuł Słowackiego Naukowca Roku, a w 2023 roku projekt otrzymał nagrodę L'Oréal-UNESCO For Women in Science.
Projekt FunGlass dowodzi, że dzięki odpowiedniemu wsparciu i współpracy osiągnięcie doskonałości naukowej jest możliwe w każdym miejscu na świecie. Jego uczestnicy wskazują, jak bardzo istotne są programy wspierające transfer doskonałości między instytucjami o ugruntowanej pozycji i nowymi ośrodkami.
Dzięki wspieraniu solidarności i współpracy, tego rodzaju inicjatywy przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju całej Europy, przekładając się na korzyści dla wszystkich. Jak zauważa Galusek: „Nauka naprawdę nie zna granic. Wspieranie inicjatyw takich jak FunGlass nie tylko pomaga nowym instytucjom, ale także ubogaca całą europejską społeczność naukową”.