PDF Basket
Porozumienie paryskie określa jasne cele, jakimi są utrzymanie wzrostu średniej temperatury na świecie na poziomie niższym niż 2 °C względem poziomu sprzed epoki przemysłowej, a także dążenie do tego, by ograniczyć ten wzrost do 1,5 °C. W ślad za podpisaniem porozumienia nastąpiły zobowiązania rządów i przedstawicieli sektorów przemysłowych do osiągnięcia neutralności pod względem emisji CO2 do 2050 roku.
Dla wielu sektorów osiągnięcie tego celu nie będzie jednak proste. Przykładem jest produkcja cementu będącego kluczowym składnikiem betonu, najpowszechniej wykorzystywanego na naszej planecie materiału stworzonego przez człowieka.
„Cement stanowi tani i przede wszystkim bezpieczny fundament, na którym opiera się nasza cywilizacja”, wyjaśnia koordynator finansowanego przez Unię Europejską projektu LEILAC Daniel Rennie, kierownik generalny ds. dekarbonizacji cementu w spółce Calix Europe we Francji. „Jest wykorzystywany w budowie dróg, budynków, domów, biurowców, używamy go także do budowy naszej infrastruktury”. Wapno, czyli materiał zawierający wapń, również znajduje wiele zastosowań, w tym w produkcji żelaza i stali, środków chemicznych, papieru i żywności, a także w rolnictwie.
Pomimo zwiększania sprawności produkcji w ostatnich latach, oba te sektory są odpowiedzialne za 8 % globalnych emisji dwutlenku węgla, który jest uwalniany w czasie podgrzewania wapienia wykorzystywanego w procesie produkcyjnym. Wychwytywanie CO2 i gwarantowanie, że nie przedostanie się do atmosfery to jedyny sposób na ograniczanie emisji.
Skuteczne wychwytywanie dwutlenku węgla
Poszukując rozwiązania tego palącego problemu, zespół finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu LEILAC opracował nowatorską technologię pozwalającą na ograniczenie emisji CO2 do atmosfery u źródła bez konieczności ponoszenia zaporowych kosztów. Proces nazwany „Calix” opiera się na ogrzewaniu wapienia w specjalnym stalowym reaktorze, który umożliwia oddzielenie i sekwestrację czystego dwutlenku węgla uwalnianego z wapienia oraz oddzielenie gazów spalinowych.
„W przeciwieństwie do innych technologii wychwytywania CO2, opracowany przez nasz zespół proces nie wymaga dodatkowej obróbki ani wykorzystania środków chemicznych”, zauważa Rennie. „Dzięki temu jest zdecydowanie tanim sposobem sekwestracji emisji CO2, które są nieuniknione w przypadku tego procesu”.
W ramach projektu powstał zakład pilotażowy w fabryce HeidelbergCement w belgijskim Lixhe, którego zadaniem było sprawdzenie, czy nowatorski proces może znaleźć praktyczne zastosowanie w sektorze produkcji cementu i wapna. „Wstępne testy przyniosły niezwykle obiecujące wyniki”, dodaje Rennie. „Technologia działa dokładnie tak, jak oczekiwaliśmy”.
Pilotażowy system, który jeszcze nie osiągnął pełnej wydajności, jest w stanie wychwytywać około 18 000 ton CO2 rocznie, co odpowiada rocznym emisjom z około 10 000 samochodów.
Droga do globalnej dekarbonizacji
Sukces projektu LEILAC otworzył drogę do realizacji kolejnego projektu zatytułowanego LEILAC2, którego celem będzie wykorzystanie technologii Calix w większej skali w działającej cementowni, by dzięki niej doprowadzić do sekwestracji 20 % generowanych emisji CO2, czyli według wyliczeń około 100 000 ton rocznie – tyle dwutlenku węgla wygeneruje w tym czasie 55 000 samochodów.
„W przypadku powodzenia tego projektu chcielibyśmy, by w ciągu najbliższych lat nasza technologia została wdrożona na całym świecie, przyczyniając się w ten sposób do dalszej dekarbonizacji”, twierdzi Rennie. „Przemysł produkcji cementu i wapna są bardzo zainteresowane wszelkimi możliwościami ograniczania emisji CO2”.
Poszukiwanie tanich i skutecznych rozwiązań ma kluczowe znaczenie nie tylko ze względu na ich wagę dla wielu sektorów przemysłowych, lecz także na ich wpływ na gospodarkę głównych regionów Europy.
„Sektory produkcji cementu i wapna zatrudniają bezpośrednio przeszło 384 000 osób w całej Europie”, zauważa Rennie. „Jeśli uwzględnimy także osoby powiązane pośrednio z tymi sektorami, dojdziemy do przeszło miliona. Naszym celem jest ochrona lokalnych gospodarek przy jednoczesnym dążeniu do globalnej dekarbonizacji”.